عبادت همان اطاعت است؛ این بیان نورانی امام جواد(سلام الله علیه) روایت قابل تامّلی است که «مَنْ أَصْغَی إِلَى نَاطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ کَانَ النَّاطِقُ عَنِ اللَّهِ فَقَدْ عَبَدَ اللَّهَ وَ إِنْ کَانَ النَّاطِقُ یَنْطِقُ عَنْ لِسَانِ إِبْلِیسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلِیسَ»(*)
فرمود هر کسی کتاب کسی را می‌خواند، حرف کسی را گوش می‌دهد، مقاله کسی را می‌خواند، روزنامه کسی را می‌خواند که بخواهد به او اعتماد کند - یک وقت است می‌خواهد ببیند او چه می‌گوید که آن حرف دیگری است- اما دلداده کتاب کسی باشد، سخن کسی، نوشته کسی، گفته کسی، رفتار کسی باشد این را می‌گویند «اِصغاء» ... یعنی «أطاعه»[که اگر آن حرف و نوشته از خدا و منطق خدایی حکایت کند، شنونده و خواننده خدا را عبادت کرده و اگر از شیطان و منطق شیطانی حکایت کند، پس شیطان را عبادت کرده].
این‌جا هم که فرمود «لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ»، یعنی «لا تطیعه»؛ چرا؟ برای اینکه عدوّ مبین است، یک دشمن آشکار است و یک دشمن سوگند یاد کرده‌ای است.
پی نوشت:
*- مستدرک الوسائل، ج17، ص308
درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره یس، آیات 55 الی 65
کلمات کلیدی:
